| ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အမႈ စီရင္ခ်က္ခ်မည့္ရက္ ေရႊ႕ဆုိင္း |
31 July 2009 VOA
|
|
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တရားစြဲဆိုထားတဲ့ အမႈအတြက္ ဒီကေန႔ စီရင္ခ်က္ခ်ဖို႔ ခ်ိန္းဆိုထားေပမယ့္ တရားသူႀကီးက ႐ံုးခ်ိန္းထပ္ေပးၿပီး စီရင္ခ်က္ခ်မယ့္ရက္ကို ေရႊ႕ဆိုင္းလိုက္ပါတယ္။ အမႈကိုဆံုးျဖတ္ဖို႔ရာ ဥပေဒေရးရာ ျပႆနာေတြ ရွိေနေသးတယ္ဆိုၿပီး တရား႐ံုးက အေၾကာင္းျပတယ္လုိ႔ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနႀကီးတဦးက ေျပာပါ တယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ထုိင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္ကေန ၀ိုင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထား ပါတယ္။
ဒီကေန႔မနက္ ၁၀ နာရီမွာ စီရင္ခ်က္ခ်မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္လ ၂၈ ရက္၊ အဂၤါေန႔မွာ တရားသူႀကီးက ႐ံုးခ်ိန္း ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီကေန႔မွာေတာ့ စီရင္ခ်က္မခ်ဘဲ ေရႊ႕ဆိုင္းခဲ့တယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သူ ဦးဉာဏ္၀င္းကေျပာပါတယ္။
"ဒီကေန႔ အမိန္႔မခ်ဘူးခင္ဗ်။ ၁၁ ရက္ေန႔ မနက္ ၁၀ နာရီကို ေရႊ႕ပါတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ ဒီအမႈကို ဆံုးျဖတ္ဖို႔ရာအတြက္ ဥပေဒ ျပႆနာေတြ ရွိေနတယ္၊ အဲဒါေတြကို သံုးသပ္ေနရလို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ အေၾကာင္းျပပါတယ္။"
ဘယ္လိုဥပေဒျပႆနာေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ တရားသူႀကီးက တိတိက်က် ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မေျပာခဲ့ပါဘူး။ ေနအိမ္ ထဲကို တိတ္တဆိတ္ ေရကူး၀င္ေရာက္လာခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား မစၥတာ ဂၽြန္ ၀ီလီယမ္ ယက္ေတာ ကို အဲဒီအခ်ိန္က ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ခံခဲ့တာဟာ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားတဲ့ တားဆီးမိန္႔ကို ေဖာက္ဖ်က္တာ ဆိုၿပီးေတာ့ တရားလိုေတြဘက္က စြပ္စြဲထားပါတယ္။ ဒီလုိစြပ္စြဲတာမွာ သူတို႔ဘက္က အသံုးျပဳတဲ့ဥပေဒေတြဟာ ၁၉၈၈ ခုနွစ္က ဖ်က္သိမ္းခဲ့ၿပီးသားျဖစ္တဲ့ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္၊ အေျခခံဥပေဒပါ ျပဌာန္းခ်က္ေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အက်ဳံးမ၀င္ဘူးလုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေန ဦးဉာဏ္၀င္းတို႔ ဘက္က ျပန္ၿပီး ေခ်ပထားတာပါ။ အခု တရား႐ံုးကေျပာတဲ့ ဥပေဒျပႆနာေတြဆိုတာ အဲဒီလိုအခ်က္ေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔ ယူဆေၾကာင္း ဦးဉာဏ္၀င္းကေျပာပါတယ္။
"က်ေနာ္တို႔ျမင္တဲ့ ဥပေဒျပႆနာကေတာ့ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ သံုးလို႔ရမရရယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီအမႈဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚမွာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ထိန္းသိမ္းခဲ့ျခင္းဟာ တရား၀င္မႈ ရွိမရွိ ဆုိတာရယ္၊ ဒီျပႆနာ ၂ ခု ရွိေနတယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျမင္တာေပါ့။ ဥပေဒေရးအရ အခု ထိ္န္းသိမ္းတာေတြက တရားမ၀င္ဘူး။ တရားမ၀င္တဲ့အေၾကာင္းေတြက အဲဒီမွာ ပုဒ္မ (၇) တို႔ (၈) တို႔၊ အဲဒီဟာေတြနဲ႔ ေနာက္တခါ တားဆီးမိန္႔ေတြကလည္း တရားမ၀င္ဘူး။ တားဆီးမိန္႔ကို ပုဒ္မ (၁၁) အရပဲ လုပ္ရမယ္။ အဲဒါက တယ္လီဖုန္း ဆက္တာ၊ စာဆက္သြယ္တာလုပ္တာ၊ ဒါေတြက တရားမ၀င္ဘူးလို႔ ေထာက္ျပထားတယ္။"
ဒီအမႈကို စၿပီးစစ္ေဆးစဥ္ကတည္းက စြဲခ်က္ေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔မညီညြတ္ဘူးလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနေတြ ကေန ေခ်ပလာခဲ့ၾကတာပါ။ ဥပေဒေရးရာ ကၽြမ္းက်င္သူ အမ်ားအျပားကလည္း ဒီအမႈဟာ ဥပေဒနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးလုိ႔ ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားထားတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုေတာ့ အမႈကိုဆံုးျဖတ္ဖို႔ ဥပေဒျပႆနာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ တရား႐ံုး ကိုယ္တိုင္က ေျပာလာၿပီမို႔ တကယ္ပဲ ဥပေဒ ျပႆနာေတြေၾကာင့္ ဒီကေန႔မွာ စီရင္ခ်က္မခ်ႏိုင္ျဖစ္ရတာပါလား၊ တျခား ဘယ္လိုအေၾကာင္းေတြမ်ား ရွိေနႏိုင္ပါသလဲ။ အရင္ အစဥ္အလာေတြ အရကေတာ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရဟာ တရားစီရင္ေရး စနစ္ထဲမွာ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂနဲ႔ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္တာေတြ ရွိခဲ့ဖူးတာမို႔ အခု စီရင္ခ်က္ခ်ဖို႔ ရက္ေရႊ႕တာမွာလည္းပဲ ႏုိင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ ပါႏိုင္တယ္လို႔ သံုးသပ္သူ ကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံအေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းပါ။ "က်ေနာ္တို႔ ၾကားတာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ စက္တင္ဘာလကစလို႔ စစ္အစိုးရရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြမွာ သူတို႔က 'ႏိုင္လံု' လို႔ ေခၚပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ လံုၿခံဳေရးနဲ႔ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးလား စသျဖင့္ ေကာ္မတီ တခုရွိတယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ ကိစၥ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဆံုးျဖတ္တယ္။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိစၥကလည္း ေထာင္ခ်မလား၊ ေရွ႕ကို ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတာက ႏုိင္ငံေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ျဖစ္တာမ်ားတယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။"
ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းပါ။
ဒီကေန႔ စီရင္ခ်က္ခ်မယ္ဆိုတဲ့အခ်ိန္ မတိုင္ခင္ ျမန္္မာစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ေစာေစာမွာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးသန္းေဆြကို ေခၚယူေတြ႔ဆံုခဲ့ပါေသးတယ္။ ဘာအေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသလဲ ဆိုတာ တိတိက်က်မသိရေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ဗုဒၶဟူးေန႔မွာပဲ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ဒီေန႔တရားခြင္မွာ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ ေအးေအးေဆးေဆးနဲ႔ အက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ေတာင္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ရယ္ေမာေနခဲ့ေသးတယ္လုိ႔ ဦးဉာဏ္၀င္းက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဆိုးဆံုးအတြက္ ျပင္ဆင္ထားတဲ့အေနနဲ႔ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ့ရမယ္ ဆိုရင္ အခ်ိန္ေတြကို အက်ဳိးရွိရွိ အသံုးခ်ႏိုင္ဖို႔ စာအုပ္ေတြ စုေဆာင္းထားပါတယ္တဲ့။
"စာအုပ္ကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲဗ်။ အဂၤလိပ္စာအုပ္ ပါတယ္၊ ျပင္သစ္စာအုပ္ပါတယ္။ ျမန္မာစာအုပ္၊ ဘာသာေရး စာအုပ္၊ ျပင္သစ္က စာအုပ္ေတြ ပါတယ္။ ျပင္သစ္သမုိင္းစာအုပ္ ပါတယ္။ ျမန္မာစာအုပ္ကေတာ့ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ႕ 'တဘ၀ သာသနာ' ပါတယ္။ ေနာက္ တရားထုိင္းနည္းတို႔ ဘာတို႔။ Buddhist Dictionary လည္း ပါတယ္။ ဒါက က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ေပါ့။ ဒီထက္ အမ်ားႀကီး မ်ားပါတယ္။"
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အက်ဳိးေဆာင္ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္သူ ဦးဉာဏ္၀င္းပါ။
ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္သက္တမ္း ျပည့္ခါနီးေလးမွာပဲ ဒီအမႈေပၚေပါက္လာခဲ့၊ ႐ံုးတင္တရားစြဲခံရၿပီး ေထာင္ဒဏ္ ငါးႏွစ္ထိ ခ်မွတ္ခံ ရႏိုင္တဲ့အေရးနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရင္ဆိုင္ေနရတာပါ။ ဒီအတြက္လည္း ကုလသမဂၢနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံမ်ားအဖြဲ႔တို႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆုိ ေနၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုသာ လႊတ္ေပးမယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လာဖို႔ အခြင့္အလန္းပြင့္လာမွာ ျဖစ္သလို ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏံွမႈေတြလည္း ပြင့္လာမယ္လုိ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္ က ကမ္းလွမ္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကေတာ့ ဒီလုိ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ၊ ကမ္းလွမ္းခ်က္ေတြအေပၚမွာ အေကာင္းျမင္ ျပန္တုံ႔ျပန္တာမ်ဳိး ခုခ်ိန္ထိ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။
| ေဒၚစုအမႈ ႏွစ္ဖက္အခြင့္အေရး တန္းတူမရခဲ့ |
24 July 2009 VOA
|
|
ဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခံေနရတဲ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ တရားစဲြဆုိထားတဲ့ အမႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အက်ဥ္းေထာင္ထဲက တံခါးပိတ္တရားခြင္မွာ သူ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြက ဒီကေန႔ အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲတဲ့ ေနရာမွာ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခုခံေခ်ပခြင့္ ျပည့္ျပည့္၀၀ မရခဲ့တာေတြကုိပါ အေလးထား တင္ျပခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာလည္း ဒီအမႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေက်နပ္မႈမရွိတဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့တာပါ။ ၾကားနာစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ ရန္ကုန္ အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ တ၀ုိက္မွာေတာ့ လုံၿခံဳေရးေတြ ထူထူထဲထဲ ခ်ထားတဲ့ၾကားက ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ သူ႔ကုိ အားေပးေထာက္ခံသူေတြလည္း ဒီကေန႔ စုေ၀းေရာက္ရွိလာၾကတာပါ။ တရားခြင္ ေနာက္ဆုံးအေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဆက္သြယ္စုံစမ္းထားတဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က အစီရင္ခံထားပါတယ္။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ အမိန္႔ကုိ ခ်ဳိးေဖာက္တယ္ ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ တရားစဲြဆုိတာေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အမႈအတြက္ ႏွစ္ဖက္ ေရွ႕ေနေတြ အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြ တင္သြင္းၾကဖုိ႔ ရွိေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတြက္ ခုခံေခ်ပသူေတြ ဖက္ကသာ ေလွ်ာက္လဲဖုိ႔ အခ်ိန္ရခဲ့တာပါ။ မြန္းလဲြပုိင္းက စတင္တဲ့ တရားခြင္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ဥပေဒ အက်ဳိးေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးၾကည္၀င္း ရဲ႕ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြကုိ တရားခြင္က ၾကားနာအၿပီး တရားလုိအျဖစ္ စြပ္စဲြထားသူေတြဖက္က အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲဖုိ႔ကုိေတာ့ ေရွ႕တပတ္ တနလၤာေန႔ မနက္ကုိ ျပန္ၿပီး ခ်ိန္းဆုိလုိက္တာလုိ႔ အင္းစိန္ ေထာင္တြင္း တရားခြင္ကုိ ေရာက္သြားတဲ့ ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဥာဏ္၀င္း က ေျပာပါတယ္။
“ဦးၾကည္၀င္း ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေပးေတာ့ ၄ နာရီ ထုိးၿပီးသြားၿပီ။ စတာက ၂ နာရိကိုး။ အဲဒီေတာ့ ၄ နာရီခြဲ ဆုိေတာ့ ရံုးခ်ိန္ကုန္သြားလို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ၂၇ ရက္ေန႔ ၁၀ နာရီကို ျပန္ခ်ိန္းလိုက္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဟိုဘက္က ၂၇ ရက္ေန႔က်မွ ေပးၾကမွာေပါ့။”
ဒီလုိ ေလွ်ာက္လဲတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခံေနရသူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ၿခံ၀န္း အတြင္းကုိ တိတ္တဆိတ္ ေရကူး၀င္ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသားတဦးကုိ လက္ခံထားတယ္ ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ တရားစဲြဆုို အျပစ္ေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြကုိ သူ႔ရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြက ခုခံေခ်ပခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ တင္သြင္းတဲ့ ေနရာမွာ တရား႐ုံးတင္ စစ္ေဆးမႈ ကာလတေလွ်ာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဖက္က ဥပေဒေၾကာင္းအရ ခုခံေခ်ပႏုိင္ခြင့္ေတြ ျပည့္ျပည့္၀၀ မရႏုိင္တာေတြကုိ ေရွ႕ေနေတြက ေလွ်ာက္လဲခဲ့သလုိပဲ၊ အခုေနာက္ဆုံး ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြ အၿပီးမသတ္ႏုိင္တာေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေက်နပ္မႈ မရွိတဲ့အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္တုိင္ မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာဆုိခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ဦးဉာဏ္၀င္း က ေျပာပါတယ္။
“တရားခြင္မွာေျပာတာကေတာ့ အခုလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတြက္ ေရွ႕ေနက ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ေပးၿပီးသြားၿပီ။ က်န္တဲ့ဟာေတြက တနလၤာေန႔ကို ခ်ိန္းထားတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီလိုဟာမ်ိဳးဟာ တေန႔တရက္တည္းမွာ ၿပီးစီးေအာင္ လုပ္ရတယ္၊ ဒီလိုခ်ိန္းဖို႔ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနကို သူ လံုး၀ မေက်နပ္ဘူး လို႔ေတာ့ ေျပာသြားပါတယ္။ နည္းလမ္းတက် မဟုတ္တာေတြကို ဒီေန႔ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ထဲမွာလည္း က်ေနာ္တို႔ ထည့္ေျပာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ မိတၱဴေတြ ကူးတာ အခ်ိန္မွီမရဘူး။ အခ်ိန္ေတြ ေရႊ႕တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေရွ႕ပုိင္းမွာတုန္းက ေရွ႕ေနနဲ႔ အမႈသည္က လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စကားေျပာခြင့္ မရခဲ့ဘူး။ ၿပီးေတာ့ အခုထိ Public Hearing မရဘူး။”
အေစာပုိင္းမွာ တုန္းကလည္းပဲ တရားလုိအျဖစ္ တရားစဲြဆုိခဲ့တဲ့ အာဏာပုိင္ေတြဖက္က သက္ေသေတြ ၁၄ ဦးအထိ တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေရွ႕ေနေတြ ဖက္ကေတာ့ သက္ေသအျဖစ္ ၄ ဦး တင္သြင္းထားတဲ့ ေနရာမွာ ၂ ဦးသာ ထြက္ဆုိခြင့္ ရခဲ့တာပါ။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ပါတီ ဒုဥကၠ႒ ဦးတင္ဦး၊ အတြင္းေရးမႉး အဖဲြ႔၀င္ ဦး၀င္းတင္ တုိ႔ကုိေတာ့ တရား႐ုံး အဆင့္ဆင့္ အထိ တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတာမုိ႔ ဒါဟာ မွ်တမႈ မရွိဘူးလုိ႔ ေရွ႕ေနေတြက ေျပာဆုိထားၾကတာပါ။ အၿပီးသတ္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ေတြ ေပးရမယ့္ေန႔ ေထာင္တြင္း တရားခြင္ကုိေတာ့ ၿဗိတိန္၊ အီတလီ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီ နဲ႔ ေနာ္ေ၀း ႏုိင္ငံက သံတမန္ေတြကုိ တက္ေရာက္ အကဲခတ္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕အမႈ အဆုံးသတ္ လာေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ကလည္း နီးလာတာမုိ႔ တံခါးပိတ္ၾကားနာမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ ရန္ကုန္အင္းစိန္ေထာင္ အနီးအနားကုိ သူ႔ကုိ အားေပးေထာက္ခံသူ အမ်ားအျပားလည္း အကဲခတ္ဖုိ႔ ေရာက္လာၾကပါတယ္။ ေထာင္အနီးအနား ေရာက္သြားသူေတြထဲက ဥပေဒပညာရွင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ရွိန္ ကေတာ့ လုံၿခံဳေရးေတြ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ခ်ထားတာေတြ ရွိေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ အားေပး ေထာက္ခံသူေတြ ရာနဲ႔ခ်ီၿပီး ေရာက္လာၾကတာလုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“ဒီမွာျမင္ရတဲ့ ျမင္ကြင္းကေတာ့ စုစုေပါင္း လူ ၁,၀၀၀ ေလာက္ရွိမယ္။ ပ်မ္းမွ်ေျပာရရင္ေတာ့ ၆၀/၄၀ ေလာက္ရွိမယ္။ ၆၀ % ကေတာ့ pro (ေထာက္ခံသူ) ေပါ့။ က်န္တာ ၄၀ % ကေတာ့ တဖက္ကေပါ့။ လံုၿခံဳေရး အေနနဲ႔ကေတာ့ ကားေတြ အေတာ္မ်ားတယ္။ လံုၿခံဳေရးကားေတြ။ အင္းစိန္ေစ်းလမ္းမႀကီး ရဲ႕ ေစ်းဘက္ျခမ္းမွာ၊ ေနာက္တခါ ဒီဘက္မွာ ပရိသတ္ေတြ ရွိေနတဲ့ဘက္မွာလည္း ကား ၄ စီးေလာက္ ရွိတယ္။ ဒီမွာ လမ္းသြယ္ေတြ အားလံုးထိပ္မွာ အကုန္လံုးကို လံုၿခံဳေရး ခ်ထားတယ္။ သံဆူးႀကိဳးေတြလည္း ရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ အနီးအနား ေဆးရံုထဲမွာ လံုၿခံဳေရးေတြ ခ်ၿပီးေတာ့ ဌာနခ်ဳပ္သေဘာမ်ိဳး လုပ္ထားတယ္။ အားေပးေထာက္ခံတဲ့သူ အေနနဲ႔ကေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက တာ၀န္ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ လာတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဒီမွာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ လူငယ္ေတြ လာတယ္ေလ။ နယ္ေတြကပါ လာတယ္။ အဲဒါေတြ ေတြ႔ရတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ သက္တမ္းေစ့ကာနီးမွ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္တယ္လုိ႔ဆုိၿပီး တရားစဲြဆုိတာေတြ လုပ္ေနတာေၾကာင့္လည္း ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အာဏာပုိင္ေတြဖက္က ေဆာင္ရြက္မႈ တခုအျဖစ္ သံသယေတြလည္း ထြက္ေပၚခဲ့တာပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေရွ႕ႏွစ္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစုိးရက ကမကထလုပ္ က်င္းပဖုိ႔ ရွိေနတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြမွာ မပါ၀င္ႏုိင္ေအာင္ ရည္ရြယ္ေနတာလုိ႔ ေ၀ဖန္မႈေတြလည္း ရွိေနတာျဖစ္ပါတယ္။ တုိင္းျပည္မွာ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြ မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဘဲ ဒီလုိေရြးေကာက္ပဲြေတြ လုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတာကုိ ကုလသမဂၢလုိ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀န္းက ေျပာသင့္တယ္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကေတာ့
သူ႔ရဲ႕ သေဘာထားကုိ မေန႔တုန္းက ေရွ႕ေနေတြနဲ႔ ေတြ႔တုန္းကပဲ ေျပာထားတယ္လုိ႔လည္း ဦးဉာဏ္၀င္း က ဆုိပါတယ္။
“မေန႔က က်ေနာ့္ကို ေျပာပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အခု ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးကို မလုပ္ဘဲနဲ႔ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို လုပ္သြားမယ္ဆိုရင္ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရား၀င္မႈ မရွိဘူး။ တန္ဖိုး မရွိဘူးလို႔ ကုလသမဂၢက ေၾကညာသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ့္ကို ေျပာပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ဥပေဒအက်ဳိးေဆာင္ ေရွ႔ေနတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဉာဏ္၀င္း ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ဖုိ႔၊ အစုိးရနဲ႔ အတုိက္အခံၾကား ေဆြးေႏြးပဲြေတြ ျဖစ္ေပၚဖုိ႔နဲ႔ အစုိးရက က်င္းပေပးဖုိ႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြေတြဟာ ႏုိင္ငံတကာက လက္ခံႏုိင္မယ့္ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ ကီမြန္း ကေတာ့ ဒီလဆန္းပုိင္းတုန္းကပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၂ ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့တာပါ။ ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ တပတ္ထဲတုန္းက လုံၿခံဳေရးေကာင္စီကုိ အစီရင္ခံတဲ့ ေနရာမွာေတာ့ လက္ရွိ အေျခအေနမွာ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ ေမွ်ာ္လင့္ေနတာေတြ လိုအပ္ေနတာေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာက စုိးရိမ္ပူပမ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားမလား၊ တုိင္းျပည္အက်ဳိး ေရွ႔႐ႈၿပီး ျမန္မာစစ္အစုိးရအေနနဲ႔ အေကာင္းဆုံး တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ သြားမလား ဆုိတာေတြကုိ ကမာၻက ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က စစ္အစုိးရအေပၚ သတိေပး ေျပာဆုိထားခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
သစၥာ
အမ်ိဳးသားေရးအတြက္
အသက္ေပးသြားေသာ ရဲေဘာ္မ်ားအား
တိုင္တည္သစၥာျပဳပါ၏။
မၿပီးျပတ္ေသး ေတာ္လွန္ေရးတြင္
ကၽြႏု္ပ္၏ေသြး မနီေသးလွ်င္
အသင္တို ့ေသြး ပက္ျဖန္းေပး၍
ရဲေဆးတင္ေပးၾကပါေလ။
မၿပီးျပတ္ေသး ေတာ္လွန္ေရးတြင္
ကၽြႏု္ပ္သည္ကား အမ်ိဳးဂုဏ္ေမာက္ သစၥာေဖာက္ဟု
မေထာက္မညွာျပဳမိပါလွ်င္
အသင္တို ့၏ မညြတ္ေပ်ာင္းေသာ
ခြပ္ေဒါင္းလက္ျဖင့္
ဝိုင္းညွပ္အျပစ္ေပးၾကပါေလ။
မၿပီးျပတ္ေသး ေတာ္လွန္ေရးအတြက္
ကၽြႏု္ပ္အသက္လမ္းတဝက္မွ ေပးဆပ္ရလည္း
လူဘံုလမ္းခြဲ ဝမ္းမနည္းဘဲ
တာဝန္တရပ္ေက်ႁပြန္မွတ္၍
ထပ္ဆင့္ေပ်ာ္ဝင္ ကၽြႏိုပ္ဝိညာဥ္သည္
ေဒါင္းအလံကိုဆြဲ ေလတြင္ဝဲ၍
သင္တို ့ရွိရာ ကၽြႏ္ုပ္လာမည္
ရင္ဖြင့္ ႀကိဳၾကပါေလ။
မင္းကိုႏိုင္
စစ္အာဏာရွင္စနစ္ မုခ်က်ဆံုးရမည္။
“အသံ ညီ ၿပီး အလုပ္ တူ ဖို႕” အတြက္ “အျမင္ တူ ၿပီး အေတြး ညီ ၾကပါစို႕”
အပိုင္း ၁
ေမာင္ေရႊ
ဇူလိုင္ ၄၊ ၂၀၀၉ မိုးမခ
၁။ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ လူထုအေရွ႕ ထြက္ခြင့္ႀကံဳလိုက္တဲ့ အခ်ိန္၊ နအဖရဲ႕ တရားစြဲမွဳကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဘ၀မွာဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံေရး အေျခအေန ေျပာင္းလဲ သြားႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးေနပါ တယ္။ နအဖရဲ႕ မတရားတဲ့ အမိန္႕ အာဏာမ်ားနဲ႕ ပ်က္ဆီးေနတဲ့ တရားစီရင္ေရး စနစ္မ်ားကို နိုင္ငံတကာ အလယ္မွာ ကြက္ကြက္ ကြင္းကြင္း ျမင္လာေအာင္ ျပသနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီအေရး လက္တြဲညီညီ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕ အတြက္ ဆရာဦး၀င္းတင္က အလြန္ အဓိပၸါယ္ရိွတဲ့ စကားႏွစ္ခြန္း ေျပာခဲ့ပါၿပီ။ “ႏိုင္ငံေရးသစ္” နဲ႕ “အလုပ္တူဖို႕ အသံတူဖို႕လိုၿပီ” ဆိုတဲ့ စကားေတြပါ။
၂။ န၀တ၊ နအဖလက္ထက္ အႏွစ္ (၂၀)ေက်ာ္ ကာလအတြင္း တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျပန္လည္ ထြန္းကားဖို႕ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းျဖစ္စဥ္ေတြကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ဒီစကားလံုးေတြဟာ အလြန္ အဓိပၸါယ္ရိွေနတာကို ေစ့ေစ့ေတြးေလ ပိုပီျပင္လာေလပါဘဲ။ အလုပ္တူဖို႕၊ အသံတူဖို႕အတြက္ နည္းလမ္းမ်ားကို စဥ္းစားၾကည့္တဲ့အခါ အေတြး၊ အျမင္ေတြ တူညီဖို႕က ဆံုခ်က္ ေနရာမွာ ရိွေန တယ္လို႕ ယူဆမိပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ လူထုအတြက္ လူထုကိုယ္တိုင္ လူထုအားနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ၾကရတဲ့ အလုပ္တစ္ခုမို႕ ျမန္မာဒီမိုကေရစီအေရးမွာလည္း ဆံုခ်က္ ျဖစ္တဲ့ အျမင္လည္း တူညီ၊ အေတြးလည္း တူညီႏိုင္ဖို႕အေရး လူထုအတြက္ အေထာက္အကူတစ္ခု ျဖစ္ေစဖို႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ယခုေဆာင္းပါးကို ေရးမိပါတယ္။
အာဏာရွင္စနစ္တိုက္ဖ်က္ေရး
၃။ ယေန႕ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျမင္ကြင္းကို ၾကည့္ရင္ အာဏာရွင္စနစ္ကို တည္ၿမဲေနေအာင္ ဘက္စံုေထာင့္စံုကေန ႀကိဳးပမ္း ေနၾကတဲ့ နအဖစစ္အုပ္စုရဲ႕ လွဳပ္ရွားမွဳေတြ၊ အာဏာရွင္စနစ္က လြတ္ေျမာက္ၿပီး တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ ဖြ႕ံၿဖိဳးလာေစဖို႕ နည္းလမ္း အမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႕ ႀကိဳးစားေနသူမ်ားရဲ႕ လွဳပ္ရွားမွဳေတြကို အထင္းသား ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္ ဗိုလ္ေန၀င္း အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္ အာဏာရွင္ စနစ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ကစၿပီး ယေန႕ အခ်ိန္အထိ က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္ကို အာဏာရွင္စနစ္ လက္ေအာက္က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္းမွာ ေတာ္လွန္ေရး အသြင္နဲ႕ ေျပာင္းလဲဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကသလို တျဖည္းျဖည္း ဆင့္ကဲဆင့္ကဲ ေျပာင္းလဲလာေစဖုိ႕ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ၾကသူမ်ားကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။
၄။ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလာႏိုင္မလားလို႕ ႀကိဳးစားခဲ့သူမ်ား တျဖည္းျဖည္းျခင္း ေဘးေရာက္သြားတာကို ရာစုႏွစ္ တ၀က္နီးပါး ရိွလာၿပီျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္တို႕ႏိုင္ငံက အာဏာရွင္စနစ္အတြင္းမွာ ေတြ႕ခဲ့ရေပါင္း မ်ားလွပါၿပီ။ အယူအဆ မတူသူကို လက္မခံ၊ အလိုေတာ္က် လုပ္မည့္သူမ်ားကိုသာ ေနရာေပး၊ အရာရာကို သံသယနဲ႕ ၾကည့္ၾကတဲ့ အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ အနားမွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူမ်ားဟာ ၾကာၾကာေနလို႕ မရႏိုင္ပါဘူး။ ၾကာၾကာ ေနသြားတဲ့ သူေတြကလည္း အစကသာ ျပဳျပင္ေရးစကား ေျပာၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ အာဏာရွင္ရဲ႕ လက္ေ၀ခံမ်ား အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားၾကပါတယ္။ ေတာ္လွန္ေရး အသြင္နဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့တာေတြကို ၾကည့္ရင္ လူထုအားနဲ႕ ေျပာင္းလဲဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့မွဳေတြနဲ႕အတူ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး နည္းလမ္းမ်ားနဲ႕ ႀကိဳးစားမွဳေတြကို က်ေနာ္တို႕ ႏိုင္ငံမွာ အထင္အရွား ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရ ၿပီးပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အာဏာရွင္စနစ္က ခိုင္ၿမဲလ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ အာဏာရွင္စနစ္ တိုက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမွဳ နည္းလမ္းမ်ား အနက္ လူထု အင္အားကို အသံုးျပဳလို႕ လူထုေတာ္လွန္ေရး အသြင္နဲ႕ အာဏာရွင္စနစ္ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးစားေပး ေလ့လာသံုးသပ္သြားပါမယ္။
လူထုအားနဲ႕ ေတာ္လွန္ျခင္း
၅။ အာဏာရွင္စနစ္ကို လူထုအားနဲ႕ ေတာ္လွန္ဖို႕ ႀကိဳးစားၾကရာမွာ အဆင့္(၃)ဆင့္ကို ေအာင္ျမင္ ၿပီးေျမာက္ဖို႕ လိုအပ္တယ္လို႕ ဆိုၾကပါတယ္။ ပထမအဆင့္ ကေတာ့ ႏိုင္ငံအတြင္း တစ္ေနရာရာမွာ လူတန္းစားတစ္ခုက အစျပဳတဲ့ ဆႏၵျပဳေတာင္းဆိုမွဳ စတင္ ျဖစ္ပြားျခင္းပါ။ ဥပမာ ေက်ာင္းသားတစ္စု၊ သံဃာတစ္စု၊ အလုပ္သမားတစ္စု စသျဖင့္ေပါ့။
လူထုေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ပထမအဆင့္သည္ ရုတ္တရက္ေပၚလာတဲ့ အေျခအေနတစ္ခု Trigger တစ္ခု အေပၚ အေျခခံကာ စတင္ျဖစ္ပြားေလ့ ရိွပါတယ္။ အဲဒီအဆင့္မွာ အာဏာရွင္က နည္းမ်ဳိးစံုသံုးၿပီး ႏွိမ္နင္းပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ အယံုၾကည္ဆံုး တပ္ဖြဲ႕ေတြကိုထုတ္သံုးၿပီး ႏွိမ္နင္းၾကပါတယ္။ မႏွိမ္နင္း ႏိုင္လို႕ ျဖစ္ေစ၊ အဲဒီ အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္းမွဳေပၚ လူထုက အမ်က္ေဒါသ ထြက္လာလို႕ျဖစ္ေစ၊ လူထုအတြင္း စည္းရံုး စုစည္းထားမွဳ အားေကာင္း ေနလို႕ျဖစ္ေစ လူတန္းစားအစံု ထပ္မံပါ၀င္လာၿပီး ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္း လူထုအင္အားနဲ႕ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမွဳေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႕ လာတဲ့အဆင့္ကို ဒုတိယအဆင့္ လို႕ သတ္မွတ္ပါတယ္။
ဒီအဆင့္ေရာက္ရင္ အာဏာရွင္မ်ားက တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဆႏၵျပ ေတာင္းဆိုမွဳမ်ား အတြက္ သူ႕ရဲ႕ စစ္တပ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ စတာေတြကို တစ္ႏိုင္ငံလံုး ျဖန္႕ထုတ္ လိုက္ရ ပါတယ္။ အဲဒီျဖန္႕ထုတ္လုိက္တဲ့ သူ႕တပ္ဖြဲ႕ေတြ၊ အစိတ္အပိုင္းေတြထဲက အခ်ဳိ႕က လူထုနဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီး အာဏာရွင္ကို အာခံလိုက္ၾကတယ္၊ တဖန္ အဲဒီ တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႕ အျခားတပ္ဖြဲ႕ေတြ အေႏွးနဲ႕ အျမန္ ပူးေပါင္းမိလာၾကၿပီးေတာ့ လူထုနဲ႕ စစ္တပ္ကပါ အာဏာရွင္ကို ေတာ္လွန္လိုက္ၾကတဲ့ အဆင့္ကို တတိယအဆင့္ လို႕သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီ တတိယအဆင့္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ဆင္ႏြဲႏိုင္မွသာ အာဏာလြဲေျပာင္းမွဳကို ျမင္ေတြ႕ ရၿပီး လူထုအားနဲ႕ အာဏာရွင္ စနစ္ကို ျဖဳတ္ခ်တဲ့ လူထုေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပ္ ေအာင္ပြဲခံလိမ့္မယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။
၆။ အာဏာရွင္စနစ္ကို ၿပိဳလဲသြားေအာင္ လူထုအားနဲ႕ တိုက္ဖ်က္ အႏိုင္ယူႏိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ သူတို႕ရဲ႕ လူထုေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ၾကည့္ရင္ အထက္ပါ အဆင့္ (၃)ဆင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္လို႕ ဆိုၾကပါ တယ္။ ရုရွဇာဘုရင္ျဖဳတ္ခ်ျခင္း (၁၉၁၇)၊ အီရန္ရွားဘုရင္ကိုျဖဳတ္ခ်ျခင္း (၁၉၇၉)၊ ဖိလစ္ပိုင္အာဏာရွင္ မားကိုစ္ ျဖဳတ္ခ်ျခင္း (၁၉၈၆)၊ ရိုးေမးနီးယား အာဏာရွင္ ေခ်ာင္ဆစ္စကူးကို ျဖဳတ္ခ်ျခင္း (၁၉၈၉)၊ စတဲ့ လူထု ေတာ္လွန္ေရး မ်ားက အထက္ကေျပာတဲ့ အဆင့္ (၃)ဆင့္ကို ျဖတ္ေက်ာ္ႏိုင္ခဲ့လို႕ အာဏာရွင္ေတြ ျပဳတ္က်ၿပီး လူထုေအာင္ပြဲရခဲ့တဲ့ သမိုင္း၀င္ ဥပမာမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။
၈၈၈၈ လူထုေတာ္လွန္ေရး
၇။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ အေရးအခင္းကို ၾကည့္ရင္ ပထမအဆင့္ကို ေက်ာင္းသားမ်ား ဦးေဆာင္မွဳျဖင့္ စတင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ လူထုေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ပထမအဆင့္ ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရတဲ့ အခ်က္မ်ား Triggers မ်ားကို ၾကည့္ရင္ ရန္ကုန္ စက္မွဳတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား ကိုဖုန္းေမာ္ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ခံရျခင္း၊ တံတားျဖဴမွာ ဆႏၵျပ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားကို ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ ႏိွမ္ႏုင္းခဲ့ျခင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြရဲ႕ အာဏာရွင္ ဆန္႕က်င္ေရး တိုက္ပြဲဟာ တစ္စတစ္စ အရိွန္ ေကာင္းလာခဲ့တယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လူထု ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ ပထမအဆင့္ ေအာင္ျမင္စြာ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ၿပီး ဒုတိယ အဆင့္ကို ေရာက္ေအာင္ တြန္းတင္ ေပးလိုက္ပါတယ္။
၈။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လမွာေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္၀ွန္းလံုးက လူတန္းစားအစံု ပါ၀င္လာခဲ့၊ ဆႏၵျပခဲ့ၾကၿပီး စက္တင္ဘာလ အတြင္းမွာေတာ့ အစိုးရယႏၱယားကို ရပ္ဆိုင္းသြားေစခဲ့တဲ့အထိ ဒုတိယအဆင့္ကို ေအာင္ျမင္စြာ ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ျပည္သူ႕ရဲနဲ႕၊ တပ္မေတာ္သားအခ်ဳိ႕လည္း ဆႏၵျပမွဳမွာ ပါ၀င္လာခဲ့ၾကပါၿပီ။ အဲဒီလို တတိယအဆင့္အတြက္ အစပ်ဳိးေနခ်ိန္မွာ အာဏာရွင္ဗိုလ္ေန၀င္းရဲ႕ တဖက္လွည့္ အာဏာသိမ္းခိုင္းမွဳကို ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရၿပီး တတိယအဆင့္ကို မေရာက္ႏိုင္ခဲ့ပါ။
တတိယအဆင့္ကို ပီပီျပင္ျပင္ ေရာက္မသြားေအာင္ ဗိုလ္ေန၀င္းနဲ႕ အေပါင္းအပါတစ္စုတို႕ လုပ္ခဲ့တဲ့နည္းက ေခါင္းျဖတ္မွဳ၊ စက္ရံု အလုပ္ရံု ေဖါက္ထြင္းမွဳ၊ ေထာင္ေဖါက္မွဳမ်ား လုပ္လိုက္ၿပီး တပ္မေတာ္ရဲ႕ အျမင္မွာ လူထုရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပျခင္းမ်ားနဲ႕ တိုင္းျပည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေတာင္းဆိုမွဳကို အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမွဳအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းေပးကာ တပ္ကို ေတြေ၀ သြားေအာင္၊ လူထုနဲ႕ ပူးေပါင္းမွဳ ျဖစ္မသြားေအာင္ ဟန္႕တား လိုက္ပါတယ္။ တဖက္ကလည္း တိုင္းျပည္ ၿငိမ္သက္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႕ လိုေနၿပီ၊ ဒီ့အတြက္ တပ္မေတာ္က အာဏာ ရယူၿပီး ႏိုင္ငံကို ထိန္းသိမ္းမွ ျဖစ္ေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့ စကားနဲ႕ စည္းရံုးလိုက္ၿပီး အဆံုးသတ္ ရလဒ္အေနနဲ႕ န၀တ အာဏာသိမ္းမွဳကို တပ္ရင္းတပ္ဖြဲ႕မ်ားက လက္ခံေအာင္ လုပ္ယူလိုက္တာ ျဖစ္ပါ တယ္။
၉။ အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႕ လူထု ပိုေ၀းသြားေအာင္ စကားႏွစ္ခု ထဲ့လိုက္ပါတယ္။ “တပ္မေတာ္ ၿဖိဳခြဲသူ တို႕ရန္သူ” နဲ႕ “တပ္မေတာ္သာ အမိ၊ တပ္မေတာ္သာ အဖ” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြပါ။ လူထုရဲ႕ ဆႏၵနဲ႕ သေဘာထားေတြ တပ္မေတာ္ကို အသိေပးဖို႕ ႀကိဳးစားသူကို တပ္မေတာ္ ၿဖိဳခြဲသူလို႕ စြပ္စြဲဖို႕ စီစဥ္လိုက္ ျခင္းပါ။ တဖက္ကလည္း အာဏာရွင္ရဲ႕ တပ္တြင္းစည္းရံုးေရးမ်ား တြင္တြင္လုပ္ၿပီး တိုင္းျပည္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ လူထုရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မွဳမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ျဖစ္စဥ္၊ တိုင္းျပည္ ၿပိဳကြဲေစမယ့္ လုပ္ရပ္မ်ားအျဖစ္ ၀ါဒျဖန္႕လိုက္ပါတယ္။ ျပင္ပကသတင္း တပ္အတြင္းကို မစီးဆင္းႏိုင္ေအာင္လည္း ေထာင့္စံုကေန ပိတ္ၾကပါတယ္။ ေနာက္ေနာင္ လူထု ေတာ္လွန္ေရးမ်ား ျဖစ္ပြားလာခဲ့ရင္ အဆင့္(၃)ကို ေရာက္မလာႏိုင္ေအာင္ ကာကြယ္ထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လူထု ေတာ္လွန္ေရးမ်ားရဲ႕ ေအာင္ပြဲခံႏိုင္မယ့္ အဆင့္ကို ႀကိဳတင္တားဆီးထားျခင္းပါ။
၁၀။ ၁၉၈၈အလြန္ လူထုဆႏၵျပမွဳေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ အမ်ားစုဟာ ပထမအဆင့္မွာဘဲ အာဏာရွင္ရဲ႕ ရက္ရက္ စက္စက္ ၿဖိဳခြင္းတာ ခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒုတိယ အဆင့္ကို အတိုင္းအတာ တစ္ခုအတိ ေရာက္လာတယ္လို႕ ေျပာလို႕ ရတာ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ အေရးအခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သံဃာမ်ား၊ ေက်ာင္းသား/သူမ်ားနဲ႕ ေဒသခံ လူထု အခ်ဳိ႕ ပါ၀င္ခဲ့ၾကၿပီး ၿမိဳ႕ႀကီး အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ျဖစ္ပြား ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တတိယအဆင့္ မေရာက္လိုက္ခင္မွာ ေခ်မွဳန္းခံလိုက္ ရပါတယ္။
ရလိုက္တဲ့ သင္ခန္းစာက လူထုအင္အားကို အေျခခံၿပီး အာဏာရွင္စနစ္ကို တိုက္ဖ်က္ဖို႕ စီစဥ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ပထမအဆင့္ျဖစ္တဲ့ လူတန္းစားတစ္ခုက ႏိုင္ငံတစ္ေနရာမွာ အာဏာရွင္ကို ကန္႕ကြက္ဆန္႕က်င္ ဆႏၵျပမွဳမ်ား ျဖစ္ပြားျခင္း၊ ဒုတိယအဆင့္အျဖစ္ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းက လူထုႀကီး ပါ၀င္လာေစျခင္း၊ တတိယအဆင့္ လူထုနဲ႕ တပ္မေတာ္ ပူးေပါင္းေစျခင္း၊ စတဲ့ အဆင့္(၃)ဆင့္အတြက္ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြဖို႕၊ ျပင္ဆင္ဖို႕၊ အေကာင္အထည္ ေဖၚဖို႕နဲ႕ အဲဒီ အဆင့္ (၃)ဆင့္ကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ခ်ိတ္ဆက္ ေပးမယ့္ Game Plan တစ္ခု ရိွေနဖို႕ပါ။ တနည္းအားျဖင့္ လူထုနဲ႕ တပ္မေတာ္ ပါလာႏိုင္ေခ် မရိွေသးပါက အဆင့္(၁)မ်ားမွာပင္ ရပ္တန္႕ေနၿပီး ေတာ္လွန္ေရး မ်ဳိးဆက္ၿပံဳးသြား ႏိုင္ေခ်နဲ႕ ရင္ဆိုင္ရ ႏိုင္ပါတယ္။
ယေန႕ကာလ ႏိုင္ငံတစ္၀ွမ္းက လူထုႀကီးပါ၀င္ေစဖို႕
၁၁။ လူထုပါဖို႕ဆိုရင္ လူထုက႑ရဲ႕ ယေန႕အေျခအေနကို ေလ့လာ သံုးသပ္ၾကရေအာင္။ နအဖက လူထုကို အေၾကာက္ တရား ေအာက္မွာ႕ ေနထိုင္ခိုင္းထားတာကို ျမင္ေတြ႕ေနရေတာ့ ရုရွ သိပၸံပညာရွင္ ပါဗ္ေလာ့ရဲ႕ Condition Reflex ေခၚတဲ့ ဇီ၀ကမၼဆိုင္ရာ ေလ့လာေတြ႕ရိွခ်က္တစ္ခုကို ျပန္လည္ သတိရမိ ပါတယ္။ သတၱ၀ါေတြမွာ အျမင္၊ အၾကား၊ အထိအေတြ႕၊ အနံ႕၊ အရသာဆိုတဲ့ အာရံုငါးပါးမွတဆင့္ လွဳံေဆာ္မွဳ (Stimulus) ေတြ အဖန္တလဲလဲ ရခဲ့ရင္ အဲဒီ ထိေတြ႕ယဥ္ပါးလိုက္ရတဲ့ အေျခအေန တစ္ခုအေပၚ အသိမဲ့တုန္႕ျပန္မွဳေတြ ေပၚေပါက္လာတဲ့ အေၾကာင္းကို ေလ့လာ ေဖၚထုတ္ခဲ့တာပါ။
ယခုစာဖတ္သူအေနနဲ႕ စိမ္းစားသရက္သီးကို ဆား၊ ငရုပ္မွဳန္႕မ်ားနဲ႕ တို႕စားဖို႕ စိတ္ကူး ၾကည့္စမ္းပါ။ စားလည္း စားခဲ့ဖူးတဲ့၊ စိမ္းစားသရက္သီးကို ႀကိဳက္လဲႀကိဳက္တဲ့သူဆိုရင္ ပါးစပ္ထဲမွာ တံေတြးေတြ အလိုလို ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ စိမ္းစားသရက္သီးကို ဆားနဲ႕ တို႕စားျခင္း ဆိုတဲ့ အေျခအေန (Condition) ကို စာဖတ္သူရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္က မွတ္သားထားၿပီးေတာ့ လိုအပ္တဲ့ တုန္႕ျပန္မွဳကို ခႏၶာကိုယ္က အလိုအေလ်ာက္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းပါ။ တနည္းအားျဖင့္ စိမ္းစားသရက္သီးအတြက္ အသိမဲ့ တုန္ျပန္မွဳ Conditional Reflex ခႏၶာကိုယ္မွာ ရိွေနၿပီလို႕ ေျပာလို႕ရပါတယ္။
၁၂။ ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားသူမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္သူမ်ား၊ အတိုက္အခံပါတီ၀င္မ်ားကို ရိုက္ႏွက္၊ သတ္ျဖတ္၊ ႏွစ္ရွည္ ေထာင္ဒဏ္ေပးေနျခင္း၊ သူတို႕ရဲ႕ ပိုင္ဆိုင္မွဳေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ပိတ္ပင္ ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ စတဲ့ အေျခအေနေတြကို အျမင္၊ အၾကား အာရံုမ်ားကတဆင့္ လူထုအမွတ္သညာထဲကို အႀကိမ္ေပါင္း မ်ားစြာ ရိုက္ထဲ့ ထားပါတယ္။ အဲဒီ အေျခအေနမ်ား အတြက္ လူထုအတြင္းမွာ ေပၚလာခဲ့တဲ့ အသိမဲ့တုန္႕ျပန္မွဳေတြက ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတြမွာ ကိုယ္တိုင္ ပါ၀င္ဖို႕ စိုးရိမ္ ေၾကာက္ရြံ႕တဲ့ စိတ္မ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္းပါ။
ဒီအတြက္ေၾကာင့္ တုတ္ေတြ၊ ဒိုင္းေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ လံုထိန္းမ်ားက လူထုျမင္ကြင္းမွာ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ား လုပ္ျပလိုက္ရင္၊ လံုထိန္း ေတြ၊ စစ္သားေတြ အျပည့္နဲ႕ ကားတန္းႀကီး ၿမိဳ႕တစ္ပတ္ေလာက္ ေမာင္းျပလိုက္ရင္ပဲ လူထုအတြင္းမွာ အေၾကာက္ တရားမ်ား အသိမဲ့စြာ ေပၚေပါက္လာၾကရတာ ယေန႕ နအဖက လူထုအေပၚ ဖန္တီးထားတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားမွဳ အေျခအေနအေပၚ အေၾကာက္တရား မ်ား ျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ Conditional Reflex အေျခအေန မွန္ပါ။ အဲဒီ အေျခအေန ကို ဖန္တီးရျခင္းရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူထုေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ အဆင့္(၂)ကို ေရာက္မလာေအာင္ ကာကြယ္ ဟန္႕တား ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၃။ ဒါေပမယ့္ နအဖရဲ႕ အဲဒီ အေၾကာက္တရား လွဳံေဆာ္မွဳေတြက လူထုအတြင္းမွာ မုန္းတီး နာက်ည္းျခင္းမ်ားနဲ႕ အမ်က္ ေဒါသေတြကို ယွဥ္တြဲ ျဖစ္ထြန္း ေစပါတယ္။ ဒီ့အတြက္ေၾကာင့္ လူထုအားကို အေျခခံတဲ့ လူထု ေတာ္လွန္ေရး တစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာဖို႕ ယေန႕အခ်ိန္မွာ မလြယ္ဘူးလို႕ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ လူထုရဲ႕ အာဏာရွင္ေတြအေပၚ ထားရိွတဲ့ အမ်က္ေဒါသနဲ႕ အမုန္းတရားေတြက ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို ေက်ာ္လြန္သြားၿပီးဆိုရင္ ေဒသစံုမွာ လူတန္စား ေပါင္းစံု ပါ၀င္တဲ့ လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၂) လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေပၚေပါက္လာပါလိမ့္မယ္။ သာဓက တစ္ခုအျဖစ္ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးကာလ အေျခအေနကို ျပန္ျမင္ေယာင္ ၾကည့္ရင္ ရဟန္းသံဃာေတြနဲ႕ အစျပဳၿပီး တစတစနဲ႕ ေက်ာင္းသားေတြမ်ားလာ၊ ေနာက္ပိုင္း ေသာင္းသိန္းခ်ီတဲ့ လူထုပါ၀င္လာတာ မွတ္မိၾကမွာပါ။
၁၄။ လူထုရဲ႕ ထိေရာက္စြာ ပူးေပါင္းပါ၀င္လာေစဖို႕ ေဆာင္ရြက္ၾကရမည့္ အလုပ္တစ္ခုက ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစဖို႕ ေဆာင္ရြက္ျခင္းပါ။
တနည္းအားျဖင့္ အသိမဲ့ တုန္႕ျပန္မွဳေတြ ရိွေနတဲ့ အေျခအေနတစ္ခုနဲ႕ တျဖည္းျဖည္းျခင္း ထိေတြ႕ေပးျခင္း၊ Desensitization လုပ္ေပးျခင္းပါ။ ယေန႕ NLD ပါတီ၀င္မ်ား လုပ္ေနၾကတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဓါတ္ပံုျဖန္႕ေ၀ျခင္းဟာ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းကို ေလ်ာ့ပါးေစဖို႕ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အလြန္ ဉာဏ္သြားတဲ့ Desensitization လုပ္ငန္းတစ္ခု လို႕ ေျပာပါရေစ။ စစ္အစိုးရ ရဲ႕ ပံုႏိုပ္ထုတ္ေ၀ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ စည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းမ်ားနဲ႕ ေဘာင္ခတ္ထားမွဳကိုလည္း ေက်ာ္လႊားသြားႏိုင္ခဲ့ ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ ပတ္သက္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ား ကူးမေပးပါလို႕ စာကပ္ထားၿပီး စိုးရိမ္စြာနဲ႕ အလုပ္လုပ္ေန ၾကရတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို အကူအညီ ေတာင္းရျခင္းမွလည္း လြတ္ကင္းၿပီး ေအာင္ျမင္စြာ လုပ္သြားၾကတ့ဲ အလုပ္တစ္ခုမို႕ ဓါတ္ပံုျဖန္႕ခ်ီေရး အေတြးေပၚသူ မ်ားနဲ႕ ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ား အားလံုးကို ေလးစား ခ်ီးက်ဴးရပါတယ္။
၁၅။ ဓါတ္ပံုျဖန္႕တဲ့ နည္းလမ္းအျပင္ အျခားေသာ Desensitization နည္းလမ္း မ်ားကိုလည္း ဉာဏ္ကြန္႕ကာ ထပ္မံ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႕ လိုပါတယ္။ Desensitization ကို ဘယ္ေလာက္ အတုိင္း အတာ အထိ လုပ္ရမွာလည္း လို႕ေမးရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာခဲ့သလို မတရားတဲ့ အမိန္႕အာဏာေတြကို တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾကမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ဓါတ္ေတြ လူထုအတြင္းမွာ ကိန္းေအာင္လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၿပီဆိုရင္ လူထု ေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၁)ကေန အဆင့္ (၂)ကို ကူးေျပာင္းသြားႏိုင္ဖို႕ အဆင့္သင့္ျဖစ္ေနတဲ့ လူထုႀကီး ရိွေနၿပီလို႕ ေျပာလို႕ရပါတယ္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ အေရးအခင္းအၿပီး ေက်ာင္းေတြျပန္ဖြင့္ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပံုရင္ထိုးေလးတြင္ အကၤ်ီ၊ လြယ္အိတ္မ်ားမွာ တပ္ဆင္၊ ပင္နီတိုက္ပံုနဲ႕ ကခ်င္ပုဆိုး၀တ္ဆင္ကာ ေတာ္လွန္ခ်င္တဲ့ ခြန္အားကို တျဖည္းျဖည္းျခင္း ျပန္ေမြးယူခဲ့ရတာ အမွတ္ရ ေနပါေသးတယ္။ မိမိရဲ႕ စိုးရိမ္စိတ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္လာႏိုင္တဲ့အျပင္ ျမင္ရသူေတြအတြက္လည္း ေတာ္လွန္ေရးသတိၱေတြ ေပၚေပါက္လာေစခဲ့ပါတယ္။
၁၆။ အဆင့္(၁)က အဆင့္(၂)ကို ကူးေျပာင္းမွဳသည္ အခ်ိန္တစ္ခု အၿမဲလိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္တိုေလ လူထု အထိအခိုက္ နည္းေလ ျဖစ္တာမို႕ အခ်ိန္တိုတိုနဲ႕ အဆင့္(၂)ကို ကူးေျပာင္းႏိုင္ဖို႕လည္း စဥ္းစား စီစဥ္ဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကို ေလ့လာတဲ့အခါ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၁)ရဲ႕ အဓိက Trigger ျဖစ္တဲ့ ကိုဖုန္းေမာ္ သတ္ျဖတ္ ခံရတဲ့ မတ္လမွ လူထုတိုက္ပြဲ အဆင့္(၂)ရဲ႕ အရိွန္အျမင့္ဆံုးကာလ စက္တင္ဘာလအထိ (၇)လ ၾကာျမင့္ ပါတယ္။
၁၇။ ေရႊ၀ါေရာင္အေရးအခင္းကို ေလ့လာရင္ အဆင့္(၁)ရဲ႕ ပထမ Trigger က ၾသဂုတ္လ (၁၅) ေလာင္စာဆီေစ်း ျမင့္တင္လိုက္ျခင္းပါ၊ ဒုတိယ Trigger က စက္တင္ဘာ (၅)ရက္ ပခုကၠဴ အေရးအခင္း ျဖစ္ၿပီး အဆင့္(၁)ရဲ႕ အရိွန္အျမင့္ဆံုးေရာက္သြားတာက စက္တင္ဘာ (၂၂) ရက္၊ ရန္ကုန္မွာ သံဃာ ၂၀၀၀ခန္႕နဲ႕ မႏၱေလးမွာ ၁၀၀၀၀ခန္႕ ဆႏၵျပမွဳမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနာက္ (၂၄)ရက္ေန႕မွာ အဆင့္(၂) အရိွန္ရလာခဲ့ပါၿပီ၊ ရန္ကုန္ ဆႏၵျပပြဲမွာ သံဃာနဲ႕ လူထု စုစုေပါင္း တစ္သိန္းေလာက္ရိွလာခဲ့ပါတယ္။ (၂၆)ရက္ေန႕မွာ ပစ္ခတ္ႏိုမ္နင္းမွဳေတြ နအဖ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး (၂၇)ရက္ေန႕မွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတိုက္မ်ားကို ၀င္စီးၿပီး သံဃာမ်ားကို ဖမ္းဆီးခဲ့ၾကျခင္းနဲ႕ အဆင့္(၂)မွာပင္ အၿဖိဳခြဲ ခံလိုက္ရပါတယ္။ ေရႊ၀ါေရာင္လူထုတိုက္ပြဲရဲ႕ အဆင့္(၁) Trigger ေပၚေပါက္ခ်ိန္မွ အဆင့္(၂) အရိွန္ တက္လာခ်ိန္ဟာ အခ်ိန္အားျဖင့္ တစ္လခြဲေက်ာ္ ၾကာပါတယ္။
၁၈။ ဒီအခ်က္က ဘာကို ျပေနသလဲဆိုရင္ လူထုအတြင္းမွာ အာဏာရွင္စနစ္ကို ရြံ႕ရွာမုန္းတီးျခင္းက ၁၉၈၈ခုႏွစ္ ထက္ မ်ားစြားပိုေနတယ္ဆိုတာ ျပေနပါတယ္။
ဒုတိယက သံဃာေတာ္မ်ားရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႕ ေမတၱာပို႕၊ ပရိတ္ေတာ္မ်ား ရြတ္ဆိုၿပီး အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ႕ လူထုအေပၚ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္တဲ့ အခ်က္မ်ားကို ေတာင္းဆို ဆႏၵျပခဲ့ၾကျခင္းကလည္း လူထုရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳကို အခ်ိန္တိုအတြင္း ရရိွေစခဲ့တဲ့ အခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီ အခ်က္မ်ားအျပင္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား လူထုေတာ္လွန္ေရးမွာ ပါ၀င္လာျခင္းက ေအာင္ပြဲကို ပိုမိုနီးကပ္လာ ေစပါတယ္။
လူထု လူတန္းစားအားလံုးရဲ႕ ဆံုခ်က္တစ္ခုက ဘာသာေရးျဖစ္တာေၾကာင့္ လူထုၾကည္ညိုေလးစား တန္ဖိုးထား ကိုးကြယ္ၾကရတဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ သေဘာထားမွတ္ခ်က္တစ္ခုဟာ သူကို အၾကြင္းမဲ့ ယံုၾကည္ ကိုးကြယ္သူမ်ားကို ေကာင္းစြာ လႊမ္းမိုးႏိုင္တာေၾကာင့္ လူထုေတာ္လွန္ေရးေတြမွာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳဟာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ေနရာမွာ ရိွပါတယ္။
လူထုေတာ္လွန္ေရး ေအာင္ပြဲခံခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ားကို ၾကည့္ရင္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားက အဆံုးအျဖတ္ေပးတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္ခဲ့ၾကတာ အၿမဲေတြ႕ရပါတယ္။
လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္ (၃) တပ္မေတာ္ပါ၀င္ျခင္း
၁၉။ လူထုေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ အာဏာရွင္စနစ္အေပၚ အဆံုးသတ္ေအာင္ပြဲဟာ တပ္မေတာ္က ပူးေပါင္းပါ၀င္မွ ျဖစ္မွာမို႕လို႕ အေရးအႀကီးဆံုးနဲ႕ ယေန႕ လူထုေတာ္လွန္ေရးမွာ ျဖည့္စြက္ရမယ့္ ဟာကြက္တစ္ခုလို႕ ဆိုျခင္ပါတယ္။ အစဥ္အဆက္လည္း မေအာင္ျမင္ေသးတဲ့ အဆင့္မို႕ အခက္ခဲဆံုး အဆင့္လို႕ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က ဘာေၾကာင့္ မပါေသးတာလည္း၊ မပါႏိုင္တာလည္း၊ လူထုေတာ္လွန္ေရးမွာ ပါ၀င္ႏိုင္ဖို႕ အဟန္႕ အတားေတြက ဘာေတြလည္း၊ ဒီအဟန္႕အတားေတြကို ဘယ္လို ေက်ာ္လႊားႏိုင္သလဲ၊ စတဲ့ ေမးခြန္းေတြအတြက္ အေျဖရွာဖို႕ လိုအပ္ေနပါၿပီ။
၂၀။ တကယ္တန္းေတာ့ လူထုကလည္း အေၾကာက္တရားနဲ႕ ေနထိုင္ေနရၾကသလို တပ္မေတာ္သားမ်ားလည္း အေၾကာက္ တရားေအာက္မွာ ေနထိုင္ ေနၾကရတာပါ။ အာဏာရွင္က သေဘာမေတြ႕ရင္ အရပ္သားကို ေပးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ထက္ ပိုႀကီးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ကို တပ္မေတာ္သားကို ေပးပါတယ္။ ပိုဆိုးတာက တပ္မေတာ္ ကို သတင္းေလာကနဲ႕ အဆက္ျဖတ္ၿပီး အာဏာရွင္ရဲ႕ တဖက္သတ္ ၀ါဒျဖန္႕မွဳေအာက္မွာ ထားရိွတာမို႕ ျပင္ပ အေျခအေနကို အမွန္အတိုင္း သိခြင့္ အလြန္နည္းပါတယ္။ ဒီအခ်က္မ်ားအျပင္ ခြဲထြက္လိုတဲ့ တပ္မေတာ္သားမ်ား အစိုးရိမ္ဆံုးက သူတို႕ ခြဲထြက္လာတဲ့အခ်ိန္ အျခားတပ္ေတြ ပါမလာဘဲ ထီးထီးျဖစ္ကာ ေခ်မွဳန္းခံရမွာကို ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ မိသားစုေတြပါ တႏြယ္ငင္ တစင္ပါ ျဖစ္ၾကမွာမို႕ သူတို႕ရဲ႕ အာဏာရွင္အေပၚ ေၾကာက္ရြံ႕စိုးရိမ္စိတ္ဟာ အရပ္သားမ်ား ထက္ မပိုရင္ေတာင္ မေလ်ာ့ႏိုင္ပါ။ ဒီအခ်က္ေတြက လူထုေတာ္လွန္ေရးမွာ တပ္မေတာ္ပါ၀င္လာေစဖို႕ ပထမ အဟန္႕ အတားေတြပါ။
၂၁။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရားမို႕စ္လို လူတစ္ဦး ေပၚထြက္လာခဲ့ရင္ ဒီအဟန္႕အတား ေပ်ာက္ကြယ္ သြားပါလိမ့္မယ္။ အာဏာရွင္ရဲ႕ လက္ေ၀ခံဘ၀နဲ႕ ရေနတဲ့ စည္းစိမ္ဥစၥာနဲ႕ ရာထူးအာဏာကို ဘ၀ရဲ႕ ေအာင္ျမင္မွဳလို႕ ထင္မွတ္ေနၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ တပ္မေတာ္အရာရိွႀကီးေတြကို တကယ္စစ္မွန္တဲ့ ဘ၀ေအာင္ျမင္မွဳေတြအေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာမို႕စ္နဲ႕ ပမာႏိုင္းၿပီး ေျပာျပသင့္ပါၿပီ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာမို႕စ္ရဲ႕ လူထုဘက္က ရပ္တည္ခ်က္က ယေန႕ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံကို ေဒသအတြင္းနဲ႕ ကမာၻအလယ္မွာ လူရာ၀င္ေစခဲ့သလို တိုင္းျပည္ကိုလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမွဳ လမ္းေၾကာင္း အမွန္ေပၚကို ေရာက္ေစခဲ့ပါၿပီ၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း ယေန႕အထိ ႏိုင္ငံ့အေရးအရာေတြကို ဆက္လက္ဦးေဆာင္မွဳ ေပးလ်က္ရိွသလို သူ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မွဳကိုလည္း ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေရးသမားတိုင္းက တန္ဖိုးထား ေလးစား ေနၾကတာ၊ ဒီေန႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ရားမိုစ့္ဟာ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးအရာမ်ားသာမက အေရွ႕ေတာင္အာရွအသင္းႀကီးရဲ႕ ပဲ့ကိုင္ လမ္းညြန္သူ တစ္ဦး အျဖစ္ပါ ေဆာင္ရြက္ေပးေနရတစ္ဦး ျဖစ္ေနေၾကာင္းကို ဗိုလ္သန္းေရႊ လက္ေအာက္က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ သိဖို႕ နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႕ ေျပာျပသင့္ပါၿပီ။
၂၂။ ဗိုလ္ေန၀င္းရဲ႕မ်ဳိးဆက္ေတြ ဘ၀ပ်က္ခ်ိန္၊ ဗိုလ္ေစာေမာင္ စိတ္ေ၀ဒနာခံစားခဲ့ရၿပီး လူမသိ သူမသိ ဇာတ္သိမ္း ရခ်ိန္၊ ဗိုလ္ခင္ညြန္႕နဲ႕ သူ႕မိသားစု၊ သူ႕ေနာက္လိုက္မ်ား က်ဴပင္ခုတ္ က်ဴငုက္မက်န္ အရွင္းလင္း ခံၾကရခ်ိန္မွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာမိုစ့္က သူ႕ရဲ႕ေကာင္းေမြကို သူ႕မိသားစု၊ သားစဥ္ေျမးဆက္ လက္ဆင့္ကမ္းေပး ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။ ျမန္မာျပည္ က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ အရာရိွႀကီးေတြ တကယ္အားက်သင့္တာက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရားမိုစ့္လို ဘ၀မ်ဳိး ျဖစ္ေၾကာင္း သိေစသင့္ပါၿပီ။ လူထုဖက္က ရပ္တည္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးရာမိုစ့္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးအာဏာဟာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို လိုသလိုေရးဆြဲၿပီး အတင္းသိမ္းပိုက္ဖို႕ မလိုပဲ သူ႕လက္၀ယ္ကို လူထုက လိုလိုခ်င္ခ်င္ အပ္ႏွင္းၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ စစ္မွန္တဲ့ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္နဲ႕ သူ႕ရဲ႕ လူထုအၾကားက ယံုၾကည္မွဳကို ေဖၚျပပါ တယ္။
၂၃။ ဒုတိယ အဟန္႕အတားက အာဏာရွင္ရဲ႕ တပ္မေတာ္အေပၚ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ တဖက္သတ္ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ီ စည္းရံုးမွဳ မ်ားကို ျပင္ပက တန္ျပန္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ ခဲယဥ္းေနတာ၊ အားနည္းေနတာ၊ စတဲ့အခ်က္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္သန္းေရႊ ေျပာၾကားေနတဲ့ မိန္႕ခြန္းမ်ားကို ၾကည့္ရင္ သူ႕အာဏာတည္ၿမဲေရးအတြက္ တပ္မေတာ္နဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လိုလားသူ လူထုအၾကား နားလည္မွဳေတြ လြဲမွားေအာင္ ရန္တိုက္ေပးေနတာ အထင္အရွားမို႕ သူ႕ရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႕ခ်က္ တစ္ခုျခင္းစီကို က်ေနာ္တို႕ဖက္က စနစ္တက် တန္ျပန္ ေခ်ဖ်က္သင့္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္သားေတြကို နားလည္ သေဘာေပါက္လာေအာင္ စည္းရံုးႏိုင္မွ လူထု ေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၃)ကို ေရာက္လို႕ အာဏာရွင္စနစ္ နိဂံုးခ်ဳပ္ႏိုင္ ပါလိမ့္မယ္။
၂၄။ ဗိုလ္သန္းေရႊလက္ထက္ တပ္မေတာ္အင္အား ပိုမိုခ်ဲ႕ထြင္လာတာ၊ လက္နက္အသစ္ေတြ ပိုမိုအသံုးျပဳႏိုင္ လာျခင္းကို တပ္မေတာ္သားအခ်ဳိ႕က သေဘာက်ေကာင္း က်ေနႏိုင္ၿပီး ယခင္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားထက္ ပိုေတာ္သူ၊ ႏိုင္ငံသစ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္သူလို႕ ထင္ေကာင္း ထင္ေနႏိုင္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ကလည္း လူထု ေတာ္လွန္ေရး မွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္မွဳရဖို႕ အဟန္႕အတားတစ္ခု ျဖစ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႕ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရး၊ ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ရွဳ႕ေထာင့္မ်ားကေန တိုင္းျပည္အတြက္ အေကာင္းဆံုးလုပ္သင့္တာေတြကို ခ်ျပ သင့္ပါၿပီ။
ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ႕ ႏိုင္ငံသယံဇာတမ်ားကို အသံုးထက္ အျဖဳန္းမ်ားေနတာကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဖၚထုတ္သင့္ပါၿပီ။ တပ္မေတာ္ကို ေခတ္မီေအာင္ တည္ေဆာက္ရာမွာ ၀မရိွပဲ ၀ိလုပ္ခဲ့တဲ့ တခ်ိန္က ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႕ ယေန႕ ေျမာက္ကိုရီးယားတို႕ အေၾကာင္း တပ္မေတာ္ အသိုင္းအ၀န္းက သိေအာင္ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေဖၚထုတ္ၾကရေအာင္ပါ။ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး တည္ၿငိမ္စြာ ဖြ႕ံၿဖိဳးတိုးတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မွသာ တကယ္ေခတ္မီတဲ့ တပ္မေတာ္တစ္ခုကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း ဗိုလ္သန္းေရႊကို ယံုၾကည္ ဆည္းကပ္ေနသူမ်ားကို ေျပာျပ ၾကရေအာင္ပါ။
၂၅။ အထက္ပါ အခ်က္မ်ားအားလံုးကို ျပန္လည္စုစည္း သံုးသပ္ရရင္ -
(က) လူထုအားကို အသံုးျပဳၿပီး အာဏာရွင္စနစ္ကို ေတာ္လွန္ ေျပာင္းလဲၾကမယ္ဆိုရင္ အဆင့္(၃)ဆင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္မွသာ ဆံုးခန္းတိုင္ ေအာင္ျမင္ျခင္းကို ေရာက္ပါမယ္။
(ခ) အာဏာရွင္စနစ္လက္ေအာက္မွာ လူထုေတာ္လွန္ေရး အဆင့္(၁)ျဖစ္ေပၚလာေစမည့္ အေၾကာင္း အခ်က္ Trigger ေတြ ဆက္လက္ ေပၚေပါက္ေနဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(ဂ) ယေန႕လုပ္ၾကရမည့္ ပထမအလုပ္က လူထုကို အေၾကာက္တရားမ်ား ေလ်ာ႕နည္းလာေစဖို႕ လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအလုပ္က တပ္မေတာ္ကို လူထုနဲ႕ လက္တြဲႏိုင္ဖို႕ စနစ္တက် စည္းရံုးၾကဖို႕ ျဖစ္ပါတယ္။
(ဃ) အဆင့္(၂)နဲ႕ (၃)အတြက္ အေျခခံေကာင္းေတြ ရထားၿပီလို႕ ယူဆၿပီဆိုရင္ အာဏာရွင္ကို လူထုအားနဲ႕ စိမ္ေခၚ တိုက္ပြဲ၀င္လို႕ ရပါၿပီ။
၂၆။ တိုင္းျပည္ကို အာဏာရွင္တစ္ေယာက္ရဲ႕ လက္၀ယ္က ကယ္တင္ႏိုင္ဖို႕အေရး နည္းလမ္းမ်ားစြာ ရိွတဲ့အနက္ လူထုအားကို အသံုးျပဳကာ ေတာ္လွန္ေရး ဆင္ႏြဲဖို႕အတြက္ ေတြးမိတဲ့ အေတြးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္မွ ယေန႕တိုင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ လူထုေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္ရပ္အသီးသီးကို ျပန္လည္သံုးသပ္ကာ လုပ္ေဆာင္သင့္တာကို ေတြးေတာမိျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ အေတြးမ်ားကို ယေန႕ႏိုင္ငံေရး အခင္းအက်င္းထဲ သြတ္သြင္းကာ ျပင္ပဖိအားမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးေလာကထဲက ဇာတ္ေကာင္အသီးသီးရဲ႕ လွဳပ္ရွားမွဳမ်ားကို အေျခခံၿပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီအေရး အျမင္နဲ႕ အေတြးမ်ားကို ဆက္လက္တင္ျပပါဦးမယ္။ အသံညီၿပီး အလုပ္တူၾကဖို႕ အျမင္တူၿပီး အေတြးညီၾကရေအာင္။
၂၀၀၉ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၁)ရက္
ဗုဒၶဟူးေန႕
