ျမတ္ႏိုး

နယူးေဒလီ (မဇၥ်ိမ) ။     ။ ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေပၚ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ကင္းမဲ့စြာ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ေနသည္မွာ ထင္ရွားသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈခံု႐ုံး ICC သို႔ တင္သင့္ေၾကာင္း ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရွိ ျပည္သူ႔ခံု႐ုံးက ယမန္ေန႔တြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ တိုက်ဳိၿမိဳ႕ Aoyama တကၠသိုလ္တြင္ ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မႈခံု႐ုံးႏွင့္ သ႑ာန္တူ ျပဳလုပ္ထားေသာ ျပည္သူ႔ခံု႐ုံးတြင္ ကိုယ္တိုင္က်ဴးလြန္ျခင္း ခံခဲ့ရသူ ကာယကံရွင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ ၄ ဦး၏ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ား၊ ႏွစ္ဘက္ေရွ႕ေန ေလွ်ာက္လဲခ်က္မ်ား ၾကားနာၿပီးေနာက္ အဖဲြ႔ဝင္ ၅ ဦးပါ တရားသူၾကီးအဖဲြ႔က ယခုလို ဆံုးျဖတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“တရားသူၾကီးေတြက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၈ ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီထဲမွာ စစ္အစိုးရက အမ်ဳိးသမီးေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြအေပၚ လူသားမဆန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္ေနတယ္ဆိုတာကို ၾကားနာခ်က္ေတြ နားေထာင္ျခင္းအားျဖင့္ ေတြ႔ရွိရတယ္။ ၿပီးေတာ့ ICC ကို တင္သင့္တယ္ဆိုတာ ပါတယ္” ဟု အမ်ဳိးသမီးမ်ား အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) သဘာပတိ အဖဲြ႔ဝင္ ေဒၚသင္းသင္းေအာင္က မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

တရားသူၾကီးမ်ားအျဖစ္ ဂ်ပန္ဗဟို တရားသူၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း Mr. Hamada ၊ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ Chiba တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒ ပါေမာကၡ Ms. Goto ၊ Aoyama တကၠသိုလ္မွ ဥပေဒ ပါေမာကၡ Mr. Niikura ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီေရးလိုလားသူ ေရွ႕ေနမ်ားအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး Ms.  Shikida ႏွင့္ ေရွ႕ေန Mr.  Kubori တို႔က ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။

ယမန္ေန႔က ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ တရားသူၾကီးအဖဲြ႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၈ ခ်က္တြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ လူသားမဆန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနသည္မွာ ထင္ရွားေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ UN အေနျဖင့္ ဤအမႈမ်ားကို စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ေကာ္မရွင္တရပ္ ဖဲြ႔စည္းသင့္ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

ထို႔ျပင္ UN အေနျဖင့္ ခိုင္လံုေသာ အေထာက္အထားမ်ား ရရွိလာသည့္အခါ ICC သို႔ လဲႊေျပာင္း ေပးအပ္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ဂ်ပန္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ားက ျမန္မာျပည္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ား ရပ္တန္႔ေရးကို ဝိုင္းဝန္းေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း ပါရွိသည္။

ယမန္ေန႔ ေန႔လည္ ၁ နာရီမွ ညေန ၅ နာရီခဲြအထိ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ျပည္သူ႔ခံု႐ုံး တရားခြင္တြင္ မၾကည္ၾကည္ခင္၊ ေဒၚပုစိန္၊ ေနာ္ Sunset ကိုယ္စား WLB မွ ေဒၚတင္တင္ညိဳႏွင့္ WLB ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚျမရာဇာလင္းတို႔က သက္ေသထြက္ဆိုခဲ့ၾကၿပီး တရားလိုဘက္မွ ေရွ႕ေန ၅ ဦးႏွင့္ တရားခံ စစ္အစိုးရဘက္မွ ေရွ႕ေန ၃ ဦး လိုက္ပါေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

ထိုေရွ႕ေနမ်ားအားလံုးသည္ ဂ်ပန္လူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၿပီး တရား႐ုံးအသြင္ ပီျပင္ေစရန္ ပဲြစီစဥ္သူမ်ားက လုပ္ေဆာင္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။

“က်မကို ဖမ္းၿပီး စစ္ေၾကာေရးက အေမွာင္တိုက္ထဲမွာ ထားတာေတြ၊ လံုးဝမအိပ္ရဘဲ စစ္ေၾကာေရးလုပ္တာေတြ၊ ေနာက္ ေထာင္ထဲကို ေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း ျမင္ခဲ့ရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို ထြက္ဆိုခ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္” ဟု ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသူေဟာင္း မၾကည္ၾကည္ခင္က ေျပာသည္။

NLD ပါတီဝင္ႏွင့္ ဗကသ အဖဲြ႔ဝင္ျဖစ္သူ မၾကည္ၾကည္ခင္သည္ ဇူလိုင္ ၇ ရက္ အထိမ္းအမွတ္ လက္ကမ္းစာေစာင္ ထုတ္ေဝမႈျဖင့္ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္တြင္ စစ္အစိုးရက ဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးေနာက္ ပုသိမ္ၿမိဳ႕ရွိ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးစခန္းအတြင္း တည္ရွိသည့္ MI 4 စစ္ေၾကာေရးစခန္းတြင္ ၂၈ ရက္ၾကာ အေမွာင္တိုက္အတြင္း အက်ဥ္းခ်ထားၿပီး လူမဆန္ေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ညႇဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ခံခဲ့ရသူ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေနာက္ သူမကို ေထာင္ဒဏ္ ၂ ႏွစ္ခ်မွတ္ခဲ့ရာ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ေထာင္မွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သည္။

တရားခြင္တြင္ စစ္အစိုးရဘက္မွ ေရွ႕ေနမ်ားကလည္း ျပန္လည္ေခ်ပ ေလွ်ာက္လဲခဲ့ၾကေၾကာင္း ပဲြျဖစ္ေျမာက္ေရး တာဝန္ခံ BWU ဂ်ပန္ဌာနခဲြ ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေအးက ေျပာသည္။

“တရားခံ နအဖဘက္က ေရွ႕ေနေတြက ဒီသက္ေသခံ အေထာက္အထားေတြက တကယ္ဟုတ္သလား။ ေအာက္ေျခစစ္သားေတြက လုပ္တာကို သန္းေရႊမွာ အျပစ္ရွိတယ္ ေျပာႏိုင္သလား စသျဖင့္ ေခ်ပေလွ်ာက္လဲၾကတယ္” ဟု သူမက ေျပာသည္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုးျပဳလုပ္သည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပည္သူ႔ခံု႐ုံးကို အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) WLB ႏွင့္ ဂ်ပန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်က္ခ်င္းေပး (Human Rights Now) အဖဲြ႔တို႔က ပူးေပါင္းစီစဥ္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ဂ်ပန္ႏွင့္ ျမန္မာပရိသတ္ ၃ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့ၾကသည္။

ယခုကဲ့သို႔ အလားတူ ခံု႐ုံးမ်ဳိးကို ၿပီးခဲ့သည့္ မတ္လဆန္းပိုင္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕တြင္ WLB ႏွင့္ ႏိုဗယ္ဆုရွင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖဲြ႔တို႔ ပူးေပါင္း၍ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကေသးသည္။ ယင္းခံု႐ုံးတြင္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး ၁၂ ဦးတို႔က စစ္အစိုးရက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၎တို႔၏ အေတြ႔အၾကံဳမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္အစစ္ခံခဲ့ၾကသည္။

“က်မတို႔က နအဖကို ICC တင္ႏိုင္တဲ့အထိ ႏိုင္ငံတကာ မိသားစုကို စည္း႐ုံးလႈံ႔ေဆာ္တာေတြ  ဆက္လုပ္သြားမွာပဲ။ အဲလိုလုပ္မွသာလွ်င္ နအဖ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ငါတို႔ေတာ့ ရာဇဝတ္မႈေတြ က်ဴးလြန္တာကို ဆက္လုပ္ေနရင္ အနာဂတ္မွာ တရားစဲြဆိုတာေတြ ခံရႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အသိနဲ႔ ေနာက္ဆုတ္တာေတြ၊ ရပ္တန္႔တာေတြ ျဖစ္လာမွာေလ” ဟု ေဒၚသင္းသင္းေအာင္က ေျပာသည္။

၁၉၉၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၁၇ ရက္ေန႔က စတင္ဖဲြ႔စည္းခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခံု႐ံုး ICC သည္ ျပည္နယ္ပါတီမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢဳိလ္ တဦးခ်င္းစီတို႔၏ ထည့္ဝင္ေငြမ်ားျဖင့္ ရပ္တည္ေနသည့္ လြတ္လပ္ေသာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ အဖဲြ႔အစည္းတဖဲြ႔ျဖစ္ၿပီး နယ္သာလန္ႏိုင္ငံတြင္ ႐ုံးခ်ဳပ္တည္ရွိသည္။

လက္စဲြဥပေဒအျဖစ္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားမွ သေဘာတူညီထားေသာ ေရာမဥပေဒကို က်င့္သံုးၿပီး ကမၻာတဝွန္းရွိ လူမ်ဳိးတံုး သတ္ျဖတ္မွႈမ်ား၊ ျပင္းထန္ေသာ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မွႈမ်ား၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားႏွင့္ စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားအား တရားစဲြဆို အျပစ္ေပးေလ့ရွိသည္။

ခုံ႐ုံး၏ ရလဒ္မ်ားကို ယေန႔တြင္ ပဲြစီစဥ္သူမ်ားက ဂ်ပန္အစိုးရထံ အပ္ႏွံသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးျခင္း မရွိဘဲ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပပါက ထိုရလဒ္ကို အသိအမွတ္မျပဳရန္ တုိက္တြန္းသြားမည္ ျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကြင္တာနားက UN တြင္ တင္ျပထားသည့္ စစ္အစုိးရ၏ လူသားခ်င္းစာနာမွႈ ကင္းမဲ့စြာ က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ရာဇဝတ္မွႈမ်ားကုိ ကုလ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္က စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဆိုကို ေထာက္ခံေပးရန္ တုိက္တြန္း ေျပာဆိုသြားမည္ဟုလည္း သိရသည္။